Ukraine thả tù nhân, bí ẩn MH17 sắp hé mở...

Ngày 5/9, Ukraine đã thả ông Vladimir Tsemakh (58 tuổi) cựu Chỉ huy lực lượng phòng không phe ly khai miền đông Ukraine - người bị coi là nghi phạm chính trong vụ thảm họa hàng không MH17 khiến 298 người thiệt mạng.

Vladimir Tsemakh- cựu Chỉ huy lực lượng phòng không phe ly khai miền đông Ukraine trong phiên tòa ở Ukraine.

Một tòa án ở Ukraine ngày 5/9 đã ra quyết định thả ông Tsemakh sau 6 tháng giam giữ.

Thẩm phán Yury Sliva của Tòa phúc thẩm Kiev đã phóng thích Tsemakh, nhưng cảnh báo người này lúc nào cũng phải sẵn sàng để thẩm vấn và không được chạy trốn.

Tại cuộc họp tiểu ban nhân đạo thuộc Nhóm tiếp xúc về giải quyết cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine, diễn ra tại Minsk, Belarus ngày 17/7 vừa qua, đại diện CH Nhân dân Donetsk tự xưng đã gọi vụ bắt giữ là trái phép về yêu cầu để đại diện các tổ chức nhân quyền quốc tế tiếp xúc với ông này.

Dù Ukraine chưa xác nhận khả năng ông Tsemakh dính líu đến vụ rơi máy bay MH 17, nhưng 40 nghị sĩ châu Âu ngày 4/9 đã đề nghị Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bảo đảm ông Tsemakh sẽ được thẩm vấn trong khuôn khổ cuộc điều tra của Nhóm điều tra hỗn hợp (JIT) về vụ rơi máy bay MH 17.

Phát ngôn viên của nhóm điều tra chung, Brechtje van de Moosdijk, nói rằng các nhà điều tra muốn thẩm vấn Tsemakh nhưng giờ đây điều đó sẽ khó khăn hơn sau khi nghi phạm này được thả.

"Chúng tôi lo ngại rằng anh ta đơn giản là cứ thế biến mất" - Chủ tịch quỹ nạn nhân MH17 của Hà Lan Piet Ploeg nói.

Ông Vladimir Tsemakh khi làm Chỉ huy lực lượng phòng không phe ly khai miền đông Ukraine.

Ông Tsemakh được cho là một nhân chứng "quan trọng" trong vụ việc.

Thông tin ông Tsemakh được thả được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố về các cuộc đàm phán trao đổi tù nhân giữa Nga - Ukraine đang đi đến giai đoạn cuối cùng.

"Tôi nghĩ quá trình trao đổi tù nhân lần này thật sự rất lớn", Putin nói, đồng thời khẳng định đây sẽ là "bước đi tốt" để cải thiện quan hệ với Ukraine.

Theo truyền thông Nga và Ukraine, Moscow mong muốn ông Tsemakh được trao đổi Tsemakh với các tù nhân quan trọng của Ukraine.

Các báo cáo chưa xác nhận rằng ông Tsemakh có nằm trong danh sách các tù nhân mà Moscow muốn trao đổi với Kiev nhằm đổi lấy việc phóng thích các thủy thủ tàu chiến Ukraine bị Nga bắt ở Crimea hồi tháng 11 năm ngoái hay không.

Giới chức CH Nhân dân Donetsh tự xưng cáo buộc ông đặc vụ Ukraine đã "bắt cóc" ông Tsemakh tại khu vực do phe ly khai kiểm soát và được bí mật đưa về Kiev. Truyền thông nhà nước Nga dẫn lời vợ của Tsemakh cho biết ông bị những kẻ bắt cóc tiêm thuốc an thần và đưa đi bằng xe lăn.

Ông Tsemakh sau đó được chuyển về nhà giam ở Kiev vào ngày 5/7. Ông này từng phụ trách lực lượng phòng không của quân ly khai ở Snizhne, gần nơi máy bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines bị trúng tên lửa BUK ngày 17/7/2014.

Các nhà điều tra quốc tế hồi tháng 6 cho biết rằng họ sẽ đưa 3 công dân Nga và 1 người Ukraine ra xét xử ở Hà Lan vào tháng 3 năm tới, mặc dù họ có thể xét xử vắng mặt.

Phản ứng trước việc này, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohammad cho rằng, Nga đang trở thành vật tế thần trong vụ bắn hạ máy bay MH17 và đặt câu hỏi về tính khách quan của cuộc điều tra thảm kịch MH17 do nhóm điều tra quốc tế thực hiện.

Theo ông Mahathir Mohamad, những bằng chứng hiện tại là "không đủ" để xác định bên nào chịu trách nhiệm cho thảm họa máy bay MH17. Rất khó để chấp nhận rằng, JIT có thể xác định được ai đã bắn hạ máy bay bằng tên lửa.

"Tôi không nghi ngờ tính trung thực của họ (JIT). Nhưng có một số điều họ tuyên bố  rất khó để chúng tôi chấp nhận. Khu vực xảy ra vụ việc có thể được xác minh. Nhưng thực tế, để xác định được ai đó thực hiện vụ tấn công sẽ rất khó khăn trong hoàn cảnh thông thường" - ông Mohammad nhấn mạnh.

Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cũng nói rằng, cuộc điều tra về tai nạn của chiếc máy bay Boeing hãng hàng không Malaysia ở Ukraina năm 2014 đã bị chính trị hóa quá mức và chỉ trích "có một âm mưu đang nhằm vào Nga".

"Họ đổ lỗi cho Nga, nhưng bằng chứng ở đâu? Chúng tôi biết rõ rằng tên lửa đã bắn vào máy bay là loại của Nga (do Liên Xô cũ chế tạo), nhưng nó cũng có thể được sản xuất tại Ukraine" - ông Mahathir Mohamad lập luận.

Ông Mahathir Mohamad nhấn mạnh rằng, thế lực đã bắn hạ chiếc Boeing 777 của chuyến bay MH17 có thể là bất cứ ai: lực lượng dân quân Donbass hoặc người Ukraine đều có thể bắn hạ máy bay, bởi vì họ cũng có loại tên lửa đó.

Thêm nữa, Malaysia đúng ra phải được tham gia vào việc nghiên cứu hộp đen, nhưng "vì một lý do nào đó" nước này không được phép nghiên cứu các tài liệu ghi âm. Trong khi đó, nước bị tình nghi như Ukraine lại được tham gia vào quá trình này và ngay từ đầu, chính quyền Kuala Lumpur đã thấy quá nhiều ý đồ chính trị trong cuộc điều tra này.

Việc nghi phạm Tsemakh được thả ra có thể làm sáng tỏ vụ việc này.

Theo BDV