Tiết lộ về đề nghị phút chót của Nga trước thời điểm LHQ thông qua Nghị quyết chống Israel

Cuộc chiến ngày càng nóng giữa Israel và Mỹ

Theo tờ Washington Post, “cuộc chiến” giữa chính phủ Israel và chính quyền Obama đang ngày càng gay gắt. Hôm thứ Ba (27/12), Israel tuyên bố, nước này có bằng chứng cho thấy Mỹ đã cố tình “đạo diễn” khiến Liên Hợp Quốc thông qua Nghị quyết lên án chính sách phát triển các khu định cư của Israel tại khu vực tranh chấp lãnh thổ với Palestine.

Mỹ bỏ phiếu trống giúp Nghị quyết của LHQ được thông qua

“Chúng tôi có những bằng chững rõ rệt từ các nguồn tin tin cậy trong giới Arab rằng, chính quyền Obama đã tham gia vào việc lên kế hoạch Nghị quyết này và tìm mọi cách để nó được thông qua,” David Keyes, người phát ngôn của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu trước báo chí.

Đáp lại, phát ngôn viên của Ngoại trưởng Mỹ, Mark Toner bác bỏ việc Washington đứng đằng sau nghị quyết của Liên Hợp Quốc. Mặc dù Mỹ cũng liên tục khẳng định rằng trong thời gian tới, Liên Hợp Quốc sẽ không đưa ra thêm nghị quyết nào, nhưng dường như những lời giải thích của Washington không thể khiến Israel “yên lòng” hơn.  

Ông Toner cho biết, Mỹ quyết định bỏ phiếu trắng khiến Nghị quyết được thông qua bởi vì nó đem lại “sự cân bằng”, đồng thời bày tỏ mỗi quan ngại rằng các hành động mở rộng khu định cư của Israel đã gây ảnh hưởng đến giải pháp “hai quốc gia”.   

“Đây là Nghị quyết mà chúng tôi không thể phủ quyết bởi vì nó lên án bạo lực. Nó lên án sự kích động,” ông Toner nói. “Nó khẳng định những gì từng được quốc tế thảo luận rất nhiều trước đây, cũng như kêu gọi các bên tham gia có những bước đi tích cực hướng về giải pháp hai quốc gia. Không có lý do nào khiến chúng tôi có thể bỏ phiếu chống lại Nghị quyết này.”

Israel - Mỹ: tình nồng nay còn đâu

Lời buộc tội Mỹ là tác giả bản Nghị quyết của Israel, dường như có liên quan đến những cuộc gặp gỡ của Ngoại trưởng John F. Kerry với các nhà ngoại giao cùng quan chức người Palestine và Ai Cập trong những tháng gần đây tại New Zealand – một trong những quốc gia tham gia đệ trình Nghị quyết. Tuy nhiên, theo nguồn tin của Bộ Ngoại Mỹ, không có vấn đề cụ thể nào được nhắc đến trong các cuộc hội đàm này. “Các thông tin rằng chúng tôi đã thảo luận về nội dung Nghị quyết hay nói về vai trò của Mỹ đối với nghị quyết này trong các cuộc gặp gỡ đều là sai sự thật,” một quan chức cấp cao giấu tên của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.

Giữa những cáo buộc của Israel rằng Mỹ đã không “bảo vệ” được đồng minh thân cận của mình khi để Nghị quyết được thông qua, Ngoại trưởng Mỹ Kerry dự định sẽ có một bài phát biểu vào sáng hôm nay (28/12) tại Washington, trong đó, đề cập đến cách nhìn của ông trong vấn đề giải quyết xung đột giữa Israel và Palestine. Các chuyên gia cho rằng, bài phát biểu của ông Kerry sẽ không quá căng thẳng. Chỉ còn chưa đầy một tháng nữa, Tổng thống Obama sẽ chính thức rời khỏi Nhà Trắng, trong khi đó, chính quyền của Tổng thống mới đắc cử Donald Trump đã từng tuyên bố mối quan hệ Mỹ - Israel dưới thời ông sẽ có những khác biệt rõ ràng.

Israel sẽ Israel vẫn tiếp tục các hoạt động xây dựng tại khu vực tranh chấp lãnh thổ với Palestine

Có thể thấy, khả năng chính phủ Israel nhận thức được “lời cảnh tỉnh” mà Nghị quyết của Liên Hợp Quốc muốn đưa ra – theo lời phát ngôn viên Toner – là rất nhỏ. Ngược lại, các quan chức nước này vẫn đang chuẩn bị cấp phép việc xây dựng 600 ngôi nhà mới tại phía Đông Jerusalem, một khu vực trong thành phố đã thuộc về Israel sau cuộc chiến tranh năm 1967. Sau buổi bỏ phiếu hôm thứ Sáu tuần trước, Thủ tướng Netanyahu đã triệu tập các nhà ngoại giao  của các quốc gia ủng hộ Nghị quyết hiện có mặt tại Israel, để bày tỏ sự phản đối; đồng thời rút đại sứ Israel tại New Zealand và Senegal về nước. Một vài thành viên cánh hữu trong liên minh của ông Netanyahu thậm chí còn đòi chính quyền tăng cường việc xây dựng và Israel nên sát nhập luôn phần bờ Tây vào lãnh thổ nước mình.

Mỹ từng “giấu bài” đến phút cuối

Trong khi đó, các tin tức bên lề của cuộc bỏ phiếu cho thấy, các khu định cư của Israel tại bờ Tây và bờ Đông Jerusalem được nhìn nhận là không “có tính pháp lý” và “đã vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế.” Các quốc gia cho rằng, hành động của Israel là một trở ngại cho tiến trình hòa bình và giải pháp hai quốc gia tại khu vực tranh chấp này.

Theo một nhà ngoại giao giấu tên đến từ một quốc gia thành viên của Hội đồng Bảo an, chính quyền Obama không có vai trò gì trong việc thúc đẩy Nghị quyết được thông qua. Vấn đề này đã được thảo luận giữa các quốc gia trong rất nhiều tháng. Tuy nhiên, nước Mỹ chưa bao giờ tiết lộ việc mình sẽ bỏ phiếu như thế nào, thậm chí ngay cả trong thời điểm, 15 thành viên Hội đồng Bảo an chuẩn bị bước vào phòng bỏ phiếu. Lúc đó, các quan chức của Mỹ chỉ nói, họ vẫn đang trong quá trình “thảo luận” về bản Nghị quyết, nhà ngoại giao cho biết.

Đề nghị bất ngờ của Nga ngay trước giờ bỏ phiếu

Tờ Haaretz của Israel cho biết, Anh, chứ không phải Mỹ, mới là quốc gia thật sự “đạo diễn” toàn bộ sự kiện này, sau khi Ai Cập, trước đó từng tham gia quá trình dự thảo Nghị quyết - quyết định rút lui. Tờ báo tiết lộ, Thủ tướng Netanyahu đã điện thoại cho Ngoại trưởng New Zealand, Murray McCully và gọi bản Nghị quyết là “một lời tuyên bố chiến tranh”. Cũng theo Haaretz, sau khi Ai Cập rút lui, các nhà ngoại giao Palestine đã “khẩn cầu” bốn nước còn lại (Malaysia, Venezuela, New Zealand và Senegal) cùng tham gia quá trình dự thảo, tiếp tục đệ trình bản Nghị quyết.

Thủ tướng Nga từng điện thoại cho Tổng thống Putin trước cuộc bỏ phiếu

Trong một cuộc phỏng vấn với Đài phát thanh quân đội Israel, Phó Đại sứ Nga tại Israel tiết lộ, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc, Vitaly Churkin từng đề nghị hoãn cuộc bỏ phiếu đến sau Giáng Sinh – một động thái được đưa ra sau khi Thủ tướng Netanyahu điện thoại cho  Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tuy nhiên, ý kiến này đã bị đại diện các thành viên còn lại của Hội Đồng Bảo an bác bỏ.

(Theo Washington Post)/toquoc.vn

Minh Đức