Richard Haulet, cựu binh Mỹ sở hữu quán bar ở Olongapo, Philippines. Ảnh: Reuters |
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: Reuters |
Thay đổi
Mỹ từng cai trị Philippines từ năm 1898, khi họ mua lại nước này từ Tây Ban Nha, cho đến khi công nhận nước Philippines độc lập năm 1946.
Khoảng 4 triệu người gốc Philippines sống ở Mỹ và khoảng 220.000 người Mỹ, nhiều người trong số đó là cựu binh, sinh sống tại Philippines. Hơn 650.000 người Mỹ thăm Philippines mỗi năm, theo số liệu của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Theo một nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu Pew năm ngoái, Philippines là quốc gia thân Mỹ nhất trên thế giới.
Dù vậy, Philippines có phong trào dân tộc chủ nghĩa mạnh mẽ nghi ngờ về liên minh với Mỹ. Năm 1991, Manila yêu cầu Washington phải rút ra khỏi căn cứ hải quân vịnh Subic và căn cứ không quân Clark gần đó.
Nhưng khi những căng thẳng giữa Philippines với Trung Quốc gia tăng vì vấn đề Biển Đông, Philippines đã ký Hiệp định Tăng cường Hợp tác Quốc phòng (EDCA) với Mỹ năm 2014, cho phép Washington gia tăng sự hiện diện quân sự thông qua luân chuyển các tàu và máy bay cho hoạt động nhân đạo và an ninh hàng hải.
Tuy nhiên, ông Duterte cho biết thỏa thuận này sẽ được xem xét lại và ông nhấn mạnh rằng Philippines, vốn là nước châu Á nhận viện trợ quân sự Mỹ nhiều thứ ba, vẫn sẽ xoay xở tốt khi không có sự hỗ trợ từ Mỹ.
Các quan chức chính phủ Philippines tìm cách làm giảm nhẹ các tuyên bố của ông Duterte. "Ý của tổng thống là ông ấy muốn khuyến khích người dân Philippines độc lập hơn", phát ngôn viên chính phủ Philippines Ernesto Abella cho biết.
"Đó không hẳn là tinh thần bài Mỹ, mà chủ yếu là củng cố Philippines".
Tuy nhiên, tâm trạng ảm đạm vẫn bao trùm quán bar ở Olongapo. Edward Pooley, cựu binh Mỹ sống ở Philippines trong gần 30 năm, cho biết ông thấy những lời của ông Duterte thật "đau lòng", nhưng ông vẫn lạc quan về mối quan hệ song phương trong thời gian dài.
"Chúng tôi rất hay làm từ thiện và nhiều người cảm kích chúng tôi vì điều đó. Đừng mất lòng tin vào chúng tôi", ông nói.
Thị trưởng thành phố Olongapo, Rolen Paulino, nói rằng người dân ở đây "thân Mỹ", nhưng ông ủng hộ sự thay đổi của ông Duterte trong chính sách đối ngoại.
"Nếu tổng thống muốn mời gọi Nga và Trung Quốc. Tôi sẽ cho mở lớp để dạy người dân tiếng Nga và Trung, bởi vì chúng tôi phải thích nghi", ông Paulino nói.
Nhưng nhiều người trong cộng đồng doanh nghiệp cho rằng phát biểu của ông Duterte chỉ chủ yếu là hăm dọa và chưa quá lo lắng vì tổng thống vẫn chưa biến nó thành hành động.
Ngành dịch vụ thuê ngoài (BPO) - dự kiến chiếm 9% GDP Philippines trong năm nay nhìn chung vẫn lạc quan.
"Có nhiều câu hỏi dấy lên vì các tuyên bố của ông Duterte", Danilo Reyes, quản lý của Genpact, một trong những công ty BPO Mỹ lớn nhất tại Philippines, nói. "Nhưng những lời nói đó không thực sự chuyển thành hành động, chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng kinh doanh".
Theo vnexpress.net