Nội dung trả lời báo chí của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại họp báo quốc tế thông báo kết quả của Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 và các hội nghị liên quan

1. TTXVN: Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan đã thành công tốt đẹp và trong đó có thể nói cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn được coi là một trong những thách thức lớn đối với ASEAN trong năm 2020 và ảnh hưởng đến đoàn kết, thống nhất ASEAN. Xin Thủ tướng bình luận về ý kiến này?

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc: Đây là câu hỏi rất thú vị.Cạnh tranh chiến lược nước lớn là thách thức lớn của ASEAN trong năm 2020.Tôi xin nêu 1 số vấn đề sau cho câu hỏi này:

         Chúng ta đều biết các nước lớn đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm hòa bình, duy trì ổn định và thúc đẩy thịnh vượng toàn cầu, trong đó có khu vực Đông Nam Á. ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng đều mong muốn các nước lớn có quan hệ tích cực, cạnh tranh lành mạnh, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực, từ đó đóng góp hiệu quả, thực chất cho hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển khu vực và trên thế giới.

Trên tinh thần xây dựng ASEAN gắn kết, chủ động thích ứng, Việt Nam đã đoàn kết cùng các nước thành viên ASEAN thống nhất trong lập trường, nhất quán trong hành động, chân thành trong hợp tác, cùng các đối tác phấn đấu vì một khu vực rộng mở, minh bạch và hoạt động dựa trên luật lệ. Quan điểm này được thể hiện rõ tại các văn kiện của ASEAN trong suốt năm 2020, đặc biệt là Tuyên bố chung về tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định ở Đông Nam Á nhân dịp kỷ niệm 53 năm thành lập. Chúng tôi xin nhắc lại rằng tại các hội nghị của các nước Đông Á, cũng như với các định chế quốc tế lớn nhất thế giới như Liên hợp quốc, chúng ta đều đã đạt được một thống nhất rất cao đó là những vấn đề đặt ra, nhất là vấn đề trên biển đều phải được giải quyết theo luật lệ quốc tế, đặc biệt đối với Biển Đông thì theo Công ước về Luật biển 1982, và các quy định khác để chúng ta xây dựng một tinh thần hiểu biết, hoà bình và tôn trọng luật pháp.

2. AFP: Với việc ông JoeBiden thắng cử, chính sách của Hoa Kỳ trong tương lai có thể sẽ tập trung vào vấn đề nhân quyền ở khu vực ASEAN? Lãnh đạo các nước ASEAN đã trao đổi về chủ đề này chưa? Xin cho biết thông tin cụ thể?

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc: Trước hết là về vấn đề bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ, Việt Nam cũng như nhiều nước đều tôn trọng quyết định của người dân Hoa Kỳ và dù là ai là người thắng cử, là ông JoeBiden hay ông Donald Trump thì Hoa Kỳ vẫn là người bạn có quan hệ tốt đẹp với Việt Nam trên tinh thần hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau. ASEAN – Hoa Kỳ cũng có mối quan hệ tốt đẹp như vậy.Tại Hội nghị Cấp cao Đông Á lần này, ngài Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ đã thay mặt Tổng thống đến dự và phát biểu, thể hiện mối quan tâm của Hoa Kỳ đối với khu vực ASEAN. Dù ông JoeBiden hay ông Donald Trumplên nắm quyền, chúng tôi đều có quan hệ tốt đẹp, hiểu biết lẫn nhau. Vấn đề nhân quyền như bạn nêu không phải là chủ đề mà các nước ASEAN đưa ra thảo luận lần này.

         Tôi nghĩ rằng hợp tác lớn nhất giữa ASEAN – Hoa Kỳ là hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư. Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn thứ 2 của ASEAN , đồng thời là nhà đầu tư FDI lớn nhất, với tổng mức đầu tư hơn 330 tỷ USD. Có thể nói sự phát triển không ngừng của hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư đã thực sự trở thành cơ sở cho sự phát triển lâu dài của quan hệ Việt Nam cũng như các nước ASEAN với Hoa Kỳ. ASEAN đánh giá cao quan hệ đối tác chiến lược với Hoa Kỳ trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền lẫn nhau và cùng mong muốn xây dựng khu vực hòa bình, ổn định, phát triển và phồn vinh.

         Hoa Kỳ cũng là một đối tác quan trọng của ASEAN trong việc hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực của ASEAN thông qua nhiều chương trình, dự án. Bên cạnh đó, Hoa Kỳ cũng tích cực tham gia vào nỗ lực thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN.

Tôi tin rằng, quan hệ đối tác chiến lược ASEAN – Hoa Kỳ đã phát triển trong hơn bốn thập kỷ qua sẽ tiếp tục phát triển tốt trong thời gian tới.

3. AFP: Sau nhiều năm đàm phán và nhiều lần lỡ hẹn, cuối cùng Hiệp định RCEP đã được ký kết. Thủ tướng đánh giá thế nào về việc này và tác động của Hiệp định này đối với khu vực và Việt Nam? Ấn Độ đã không tham gia ký kết RCEP lần này. Nếu Ấn Độ quay trở lại trong tương lai, điều này sẽ mang lại thêm những lợi ích nào?

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc: Đến nay như các vị đã biết RCEP có quy mô 26 nghìn tỉ USD với dân số 2,2 tỉ người chiếm 30% dân số và chiếm 30% tổng GDP của thế giới. Xác định tầm quan trọng như vậy, các nước ASEAN, đặc biệt trong năm Chủ tịch ASEAN của Việt Nam, đã cùng thảo luận, bàn bạc để đi đến quyết định cuối cùng ký được Hiệp định RCEP vào sáng nay. Nay RCEP không những là hiệp định thương mại ảnh hưởng trong khu vực mà còn ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu với quy mô như tôi đã nêu.

Ấn Độ là nước đầu tiên tham gia nhưng cho đến nay Ấn Độ chưa ký kết RCEP vào thời điểm này. Tuy vậy, các nước ASEAN và Chủ tịch ASEAN luôn mở cửa chào đón Ấn Độ trong thời gian tới, tạo mọi điều kiện để Ấn Độ có thể tham gia một cách thuận lợi nếu Ấn Độ thấy cần thiết. Nói tóm lại, chúng tôi hoan nghênh Ấn Độ tham gia Hiệp định RCEP. Sau đây, các nước sẽ phê chuẩn trong nội bộ để RCEP trở thành có hiệu lực phát huy tác dụng trong hệ thống 15 nước đã ký kết.

4. Sputnik: Xin Thủ tướng cho biết đại dịch Covid-19 có tác động gì đến tốc độ phát triển nền kinh tế số ở Việt Nam?

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc: Cám ơn bạn đã hỏi câu này. Việt Nam được đánh giá là phát triển nền kinh tế số tương đối nhanh với 72% dân số Việt Nam đang sử dụng điện thoại thông minh có kết nối với hệ thống 3G, 4G. Theo nghiên cứu và thống kê, kinh tế số của Việt Nam đã đạt mốc 3 tỷ USD vào năm 2015, tăng lên gấp 3 lần đạt 9 tỷ USD vào năm 2018, và dự báo sẽ đạt trên 30 tỷ USD vào năm 2025.

Đặc biệt, sự bùng phát của Covid-19 đã dẫn đến nhu cầu giao dịch trực tuyến tăng cao. Đại dịch đã trở thành chất xúc tác quan trọng đưa nền kinh tế số Việt Nam đạt mức tăng trưởng 16% trong năm 2020 tương ứng với 14 tỷ USD.

Không chỉ lĩnh vực kinh tế số, các lĩnh vực xã hội khác cũng được phát triển mạnh mẽ một cách trực tuyến như giáo dục, y tế và các hoạt động xã hội. Việt Nam đã và đang nỗ lực tận dụng các thách thức từ dịch Covid-19, biến chúng thành lợi thế, cơ hội phát triển thương mại điện tử và kinh tế số của quốc gia. Chúng tôi đã ban hành chương trình quốc gia về kinh tế số. Hiện nay các cấp, các ngành của Việt Nam đang triển khai rất tích cực. Tôi tin rằng với số người sử dụng điện thoại thông minh ngày càng tăng như vậy nhất định kinh tế số của Việt Nam với hệ thống 5G đang chuẩn bị được thiết lập sẽ có được sự phát triển nhanh nhất.

Tuy nhiên, chúng tôi cũng thấy để duy trì mức tăng trưởng cao, Việt Nam cũng phải vượt qua nhiều thách thức. Lực lượng lao động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, trong lĩnh vực kinh tế số cần phải nâng cao tay nghề. Nhất là các chính sách, pháp luật liên quan đến thương mại điện tử và kinh tế số cần được hoàn thiện, điều chỉnh để phù hợp với xu thế phát triển chung trong nước, cũng như khu vực. Trong đó, không chỉ tăng về số lượng, luân chuyển dữ liệu, chất lượng dữ liệu mà còn an toàn cho người sử dụng. Đó là những yêu cầu đặt ra theo tinh thần tăng về quy mô nhưng đảm bảo an toàn cho cá nhân, cho doanh nghiệp trong quá trình phát triển kinh tế số của Việt Nam./.

Tin từ Đại sứ quán Việt Nam tại Ucraina