Nghị định ân xá và hướng giải quyết giấy tờ tùy thân

Giấy tờ tuỳ thân hiện đang là vấn đề nhức nhối trong Công đồng người Việt tại Ucraina nói chung và Odessa nói riêng. Từ năm 2012 dến nay Hồ sơ về giấy tờ của người Việt nam tại Odessa đã được Viện kiểm sát thu giữ nhằm phục vụ cho điều tra vụ án về việc các cán bộ của phòng di trú (OVIR) tỉnh Odessa nhận hối lộ để cấp thẻ định cư sai nguyên tắc. Chúng ta đã đấu tranh với sự can thiệp của Nhà nước, Đại sứ quán Việt nam tại Ucraina toàn bộ Hồ sơ đã được trả lại về cơ quan di trú. Tuy vậy việc giải quyết triệt để vấn đề này vẫn chưa có sự đồng thuận của cơ quan di trú Trung ương. Nhiều người thông qua toà án cũng đã được giải quyết, cũng có người không chứng minh được sự minh bạch của mình vẫn phải để treo giấy tờ và có khả năng bị hủy.

Tin vui đã đến với Cộng đồng chúng ta hôm nay khi đích thân bà trưởng phòng OVIR tỉnh Aliona Genndievna Pogrebnhiak đến thông báo về Nghị định ân xá cho Cộng đồng người Việt tại Ucraina. Như thông tin đã đưa về hướng và đối tượng giải quyết trong bài báo ngày 20/4/2016 của báo NVO. Để nắm bắt kịp thời và xác định đúng các đối tượng được phục vụ, BCH Hội người Việt nam tỉnh Odessa tổ chức cuộc họp Cộng đồng tại Làng Sen và Làng Staritskogo vào hồi 17h ngày 17/5/2016 để nghe cán bộ phòng di trú tỉnh phổ biến về Nghị định ân xá. Mở đầu cuộc họp bà Aliona Genndievna xin lỗi về những phiền toái về giấy tờ tuỳ thân đã gây ra cho người Việt nam tại Odessa. Bà cũng giải thích về những sai phạm chúng ta đã mắc phải khi làm thẻ định cư: tháng 8/2001 Luật Định cư ra đời có quy định cho những trường hợp người Việt nam sang lao động và học tập tại Ucraina thời Xô viết được phép làm đơn xin cấp thẻ định cư. Thế nhưng thời hạn nộp Hồ sơ được quy định trong vòng 6 tháng. Do vậy những Hồ sơ nộp sau tháng 2/2002 là vi phạm quy định. Bà trưởng OVIR tỉnh Odessa cũng giải thích trước đây hầu hết các giấy tờ tuỳ thân của người nước ngoài được các phòng di trú các tỉnh trực tiếp giải quyết nên mỗi nơi áp dụng theo một cách hiểu của mình. Hiện nay tất cả các Hồ sơ xin cấp thẻ định cư đều phải được duyệt ở cơ quan di trú Trung ương. Sau một thời gian nghiên cứu Uỷ ban di trú Trung ương đã quyết định thực hiện Nghị định ân xá cho người Việt nam tại Ucraina tập trung tại 2 thành phố đông người Việt nam cư trú là Kharcov và Odessa. Tóm tắt về Nghị định ân xá chúng ta có thể hiểu như sau: Nghị định dành cho người Việt nam sang lao động và học tập tại Ucraina thời Xô viết trong thời gian chuyển tiếp trước 2002 có vi phạm về thủ tục hành chính khi làm giấy tờ định cư. Nay những người này nếu có con cái sinh ra tại Ucraina đã làm thủ tục công nhận quốc tịch Ucraina thì bố mẹ có quyền được ăn theo con cái. Bà con thạo tiếng Nga có thể đến trực tiếp phòng di trú tỉnh làm đơn, khai báo thủ tục để xin cấp lại thẻ định cư hoặc hoàn thiện Hồ sơ. Đối với những người chưa xác nhận quốc tịch Ucraina cho con mình phòng di trú sẽ làm thủ tục xác nhận quốc tịch cho các cháu và sau đó bố mẹ có thể được hưởng quyền lợi về định cư tại Ucraina. Nét mới của Nghị định ân xá là người làm đơn không phải thông qua toà án, cũng không phải rời khỏi Ucraina để xin visa định cư như trước đây. Và tất cả các quyết định về việc cấp thẻ định cư đều được Uỷ ban di trú Trung ương duyệt. Liên quan đến những người được cấp Hộ chiếu Ucraina tại tỉnh Kherson bà Aliona Gennadievna cũng thông báo phòng di trú tỉnh Odessa sẽ giải quyết cho những người đã chuyển hộ khẩu thường trú về Odessa và có con cái sinh ra tại Ucraina. Những người này sẽ nộp lại Hộ chiếu cho phòng di trú và được phòng di trú đóng khẩu tạm trú trong thời gian làm thủ tục cấp thẻ định cư. Thời gian làm thẻ định cư khoảng 2-3 tháng, thời gian xác nhận quốc tịch cho các cháu sinh ra tại Ucraina khoảng 1 tháng.

Bà Aliona Genndievna kêu gọi mọi người hãy tuân thủ pháp luật. Phòng di trú tỉnh Odessa sẽ hỗ trợ tối đa cho người ngoại quốc và đặc biệt là người Việt nam sinh sống hợp pháp trên đất nước Ucraina. Đối với những người sang lao động tại Ucraina tại các công ty có giấy phép lao động. Nếu các công ty này tuân thủ pháp luật, đóng thuế đầy đủ thì phòng di trú cũng xem xét cấp thẻ định cư tạm thời cho các công nhân trên. Kể cả những người đã vi phạm về thời hạn cư trú tại Ucraina. Để mọi người nắm rõ về thủ tục bà trưởng phòng di trú đã giới thiệu ông Oleg, luật sư đã từng có nhiều kinh nghiệm giúp đỡ cộng đồng người Việt nam tại Kiev, Kharcov hoàn thiện giấy tờ tư vấn và trả lời những thắc mắc của bà con.
Phát biểu trước Cộng đồng ông Oleg nhấn mạnh những thuận lợi mà Nghị định ân xá đã tạo ra cơ hội cho bà con hoàn thiện thủ tục giấy tờ. Ngoài ra ông cũng lưu ý về thời hạn hiệu lực của Nghị định không thể kéo dài lâu do vậy bà con cần cân nhắc và sớm có quyết định để giải quyết giấy tờ cho bản thân mình.
Nhìn chung những phát biểu của bà con cộng đồng đều hoan nghênh Uỷ ban di trú Trung ương và trực tiếp là phòng di trú tỉnh Odessa. Bà con cũng thiết tha đề nghị Hội người Việt nam tỉnh Odessa giúp đỡ bà con hoàn thiện giấy tờ tránh những kẻ cò mồi lợi dụng gây thiệt hại về tài chính cũng như sai sót trong khi làm thủ tục. Ông Nguyễn Hải Anh phó chủ tịch Hội đã tiếp thu ý kiến của bà con và hứa Ban chấp hành Hội sẽ cử ra tổ tư vấn gồm các phiên dịch của Hội, cùng với văn phòng luật sư có uy tín sẽ hỗ trợ bà con trong việc hoàn thiện giấy tờ. Ông Đõ Xuân Văn uỷ viên BCH Hội, tổ trưởng phiên dịch đã nhận trách nhiệm cùng tổ phiên dịch tận tình giúp đỡ bà con. Hiện tại mọi thắc mắc bà con có thể đề đạt cho tổ phiên dịch để có được tư vấn đúng đắn. Mọi thông tin đề nghị bà con chuyển đến tổ phiên dịch.

Trên đây là nội dung của buổi gặp mặt giữa Giám đốc sở cư trú tỉnh Odessa, có cả đại diện của công ty tư vấn pháp lý, được OViR tỉnh công nhận với bà con người Việt nam tỉnh Odessa.
Chúng tôi đã báo cáo lại kết quả cuộc gặp mặt trên với Lãnh đạo Đại sứ quán.
Để bảo đảm tính chắc chắn về luật pháp, Phòng Lãnh sự Đại sứ quán Việt nam tại Ukraine  thông qua BCH Hội người Việt nam tỉnh Odessa yêu cầu Phòng Ovir tỉnh Odessa cung cấp bản Copy Nghị định ân xá, sau đó lãnh đạo Đại sứ quán sẽ làm việc với các cơ quan chức năng, Uỷ ban cư trú Ukraine để tháo gỡ các vấn đề khó khăn về giấy tờ của bà con cộng đồng người Việt tại các địa bàn của Ukraine.

P/v báo Người Việt Odessa