Nhân kỷ niệm tròn 70 năm Ngày thành lập QĐNDVN, phóng viên Đài TNVN phỏng vấn ông Iuri Kislisin, phó Chủ tịch Hội CCB Ucraina, Chủ tịch Hội CCB Ucraina từng công tác tại Việt Nam:
Ông Iuri Kislisin trả lời phỏng vấn của phóng viên Đài TNVN nhân kỷ niệm tròn 70 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam PV: Thưa ông Iu-ri Victorovich, trước hết, xin ông cho biết, ông đã công tác tại Việt Nam thời gian nào và làm công việc gì?
Trả lời: Tôi sang Việt Nam vào ngày 13/8/1970 với tư cách là một chuyên gia tên lửa cao xạ cho lực lượng Quân đội NDVN. Tôi được biên chế ngay vào trung đoàn 236, Trung đoàn Tên lửa Cao xạ đầu tiên của Quân đội Nhân dân VN, đóng quân tại tỉnh Thanh Hóa. Qua tìm hiểu tôi được biết đây là Trung đoàn Tên lửa đầu tiên của Việt Nam, được thành lập vào tháng Một năm 1965 và đến ngày 24/7/1965 đã tham gia đánh trận đầu và chiến thắng oanh liệt. Trung đoàn này đã tiêu diệt được 169 máy bay Mỹ, bắn hạ ngay gần cầu Hàm rồng tới 99 chiếc máy bay. Trong số đó có trận chiến mà chỉ trong một ngày, với 2 trận tấn công quy mô lớn của Mỹ, Trung đoàn đã tiêu diệt 47 chiếc máy bay. Đây là huyền thoại của quân đội VN và của Trung đoàn. Tôi ở đó được 2 tháng thì Trung đoàn chuyển ra phía Bắc, đóng quân tại khu vực Hải Phòng. Còn chúng tôi được biên chế vào Trung đoàn Tên lửa cao xạ mới mang số hiệu 274, ở lại xây dựng lực lượng. Cùng với nhóm 8 kỹ sư do tôi làm trưởng nhóm, chúng tôi thực hiện nhiệm vụ bảo vệ cầu Hàm Rồng. Chúng tôi đã ở đó đến tháng 3/1971 và đã kiểm soát tốt, không để máy bay Mỹ gây thiệt hại gì cho cây cầu này. Tháng 3 thì Trung đoàn lại chuyển về Nghệ An, bảo vệ một phần đường Hồ Chí Minh nơi tiếp giáp với Lào. Chúng tôi tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, tiếp tục hạ thêm nhiều máy bay Mỹ, khiến chúng phải khiếp sợ. Tôi ở đó đến cuối tháng 7/1971 thì kết thúc nhiệm kỳ công tác và trở về nước.
Như vậy tôi có thể nói rằng, vào thời điểm mà chúng tôi còn rất trẻ, vào những năm tháng khó khăn nhất của các bạn, chúng tôi thật hạnh phúc đã được sang giúp đỡ các bạn...
Ông Kislisin phát biểu tại cuộc gặp mặt các CCB Ucraina từng công tác tại VN nhân kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập QĐND VN PV: Vâng, vậy thưa ông, sau khi chiến tranh kết thúc ông đã có dịp nào quay trở lại Việt Nam chưa và cảm tưởng của ông về đất nước Việt Nam sau chiến tranh là gì?
Trả lời: Tính đến nay, đã có 13 đoàn Cựu chiến binh Ucraina sang thăm Việt Nam theo lời mời của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh và tôi cũng đã thăm lại VN. Phải nói rằng, các bạn Việt Nam đã tiếp tục phát huy những thắng lợi trong chiến đấu vào cuộc sống hòa bình hôm nay. Những điều đó khiến chúng tôi rất vui mừng và trân trọng. Một điều rất đáng nói là sau tròn 40 năm Hiệp định hòa bình được ký kết, chấm dứt chiến tranh ngoại xâm, mà năm ngoái các bạn kỷ niệm, trên đất nước Việt Nam rất nhiều công trình đã được xây dựng, người dân đã thay vì dùng xe đạp thì đã có xe máy, ôtô... Tôi đã chứng kiến những gương mặt rất tươi vui. Như vậy, trên nền đổ nát của chiến tranh tàn phá, người dân Việt Nam đã xây dựng lại cuộc sống hòa bình tốt đẹp hơn nhiều sau mấy chục năm chiến tranh kết thúc.
Ông Kislisin trao tặng Đại sứ VN tại Ucraina Kỷ niệm chương của Hội CCB UcrainaPV: Thưa ông vậy là ông đã từng có mặt ở Việt Nam cả trong thời gian chiến tranh và hòa bình. Vậy ông có thể đánh giá thế nào về Quân đội ND VN sau 70 năm xây dựng và trưởng thành?
Trả lời: Tôi nghĩ rằng, Quân đội Nhân dân VN, lực lượng quân đội mà chúng ta đang cùng nhau kỷ niệm tròn 70 năm Ngày thành lập vào ngày 22/12/2014, đã được Đại tướng Võ Nguyên Giáp xây dựng nên từ một đội quân nhỏ, nay đã trở thành một lực lượng quốc phòng mạnh mẽ, đã trở thành lực lượng quân đội mạnh trên thế giới. Quân đội ấy đã chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược. Tôi xin được nhắc lại một câu chuyện là trước trận đánh đầu tiên của Trung đoàn Tên lửa VN, Thủ tướng VN hồi đó là Phạm Văn Đồng đã tới thăm trận địa, chúc các chiến sỹ giành chiến thắng trong trận đầu. Về sau, theo Sắc lệnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày diễn ra trận đánh này đã được lấy làm Ngày truyền thống của Lực lượng Tên lửa Cao xạ của Việt Nam. Sau trận thắng ấy, Chủ tịch HCM đã tới thăm trận địa và đã gặp các chuyên gia Liên Xô mà 5 trong số đó là người Ucraina. Hiện nay 3 trong 5 cựu chiến binh đó còn sống ở Kiev, Zaparoje và ngoại ô Luganxk, 2 người đã qua đời. Lúc đó đồng chí HCM có hỏi ông Piotr Phedorovich Zalitxki rằng, theo đồng chí, quân đội nào mạnh nhất trên thế giới? Đồng chí Zalitxki đã trả lời rằng, Quân đội Liên Xô mạnh nhất và tiếp đó Quân đội Việt Nam đứng thứ hai. Chủ tịch HCM đã rất vui, chúc mừng các chuyên gia, các chiến sỹ về trận đầu chiến thắng và chúc tiếp tục giành nhiều thắng lợi hơn nữa.
PV: Xin cảm ơn ông!
(Điệp Anh, Đoan Hải VOV Moscow, 14/12/2014)