'Thắp sáng' kinh tế ban đêm tại Việt Nam

"Khi mặt trời lặn ở Hà Nội, cũng là lúc Tạ Hiện lên đèn. Nếu bạn muốn thực sự hòa mình vào nhịp sống của thành phố này, đặc biệt là văn hóa của người dân, hãy đi bộ vào các con phố nhỏ, ngồi ghế đẩu và gọi một cốc bia" - phần mở đầu video của CNN Travel giới thiệu về Tạ Hiện, một "phố bia" sầm uất về đêm tại Hà Nội. 

Tuy nhiên, Tạ Hiện chỉ là một trong bảy trải nghiệm về đêm, được CNN tư vấn cho khách du lịch khi đến Hà Nội. "Sau một vòng dạo bộ Hồ Gươm, bạn có thể đi từ phía nam tới phía tây của hồ để đến Nhà hát lớn Hà Nội" - lời giới thiệu về trải nghiệm "di dạo qua những di sản". Tiếp sau đó, khách du lịch có thể hòa mình vào văn hóa bản địa, khám phá ẩm thực về đêm, xem một show nghệ thuật, "nhấm nháp" vị đêm trên những con phố cổ...

Những hoạt động này được xem là ví dụ điển hình thể hiện rõ nhất mô hình hoạt động của kinh tế ban đêm - nơi những hoạt động kinh doanh chỉ thực sự "bùng nổ" sau khi mặt trời lặn. 

"Night-time Economy" là gì?

Ba năm gần đây, Kinh tế ban đêm (Night-time economy) bắt đầu thu hút sự quan tâm từ những nhà lập pháp, kéo theo đó là hàng loạt chính sách thúc đẩy. Bắc Kinh cho biết sẽ tối ưu hóa dịch vụ giao thông công cộng, quảng bá các nhà hàng đêm, ủng hộ việc kéo dài thời gian kinh doanh; Nhật Bản đề xuất thúc đẩy cơ sở hạ tầng giao thông, các quy định liên quan đến địa điểm, điều kiện làm việc; Canada tìm lời giải cho bài toán "phát triển kinh tế ban đêm ngoài các quán bar và câu lạc bộ"...

Có nhiều cách để định nghĩa, nhưng phổ biến nhất "Kinh tế ban đêm" được hiểu là tất cả những hoạt động dịch vụ diễn ra sau 17h cho đến 6h sáng hôm sau, bao gồm ẩm thực, nghệ thuật, âm nhạc, các chương trình giải trí, lễ hội, sự kiện, cho tới các điểm du lịch chỉ mở cửa vào ban đêm.

Tại Việt Nam, khái niệm này bắt đầu được chú ý khi mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các Bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nghiên cứu chính sách hỗ trợ kinh tế đêm của Trung Quốc.

Một tuyến phố bên Hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội) khi về đêm. Ảnh: CNN

Mọi người không đến London vì thời tiết

Nói đến sự phát triển của "kinh tế ban đêm" không thể không nhắc đến nỗ lực của những thành phố châu Âu.

Tại Anh, theo một nghiên cứu của Ernst & Young (E&Y), ngành công nghiệp về đêm đóng góp khoảng 6% GDP với quy mô xấp xỉ 66 tỷ bảng, tạo ra hơn 1,25 triệu việc làm. Trong đó, riêng thành phố London chiếm khoảng 40% về quy mô, tương đương 26,4 tỷ bảng và tạo ra việc làm trực tiếp cho 723.000 lao động.

Những nét chính về khu vực "kinh tế ban đêm" của London. Nguồn: London's 24-Hour Economy, E&Y

Để "khuấy động" khu vực "kinh tế ban đêm", từ năm 2016, thành phố này đã đề ra hàng loạt chính sách hỗ trợ. 

Cuối năm 2016, Sadiq Khan, thị trưởng London đã bổ nhiệm bà Amy Lame giữ chức vụ "Night Czar" (Nữ hoàng về đêm) nhằm tăng cường dịch vụ và hoạt động về đêm, hướng tới mục tiêu đưa London trở thành thành phố 24h hàng đầu thế giới. 

"Thị trưởng Đêm", "Nữ hoàng đêm" hay bất kỳ cái tên tương tự nào khác phụ trách hoạt động "kinh tế về đêm", thực tế, đã tồn tại từ trước đó tại nhiều thành phố khác của châu Âu. Paris, Toulouse (Pháp), Zurich (Thụy Sĩ) hay Amsterdam (Hà Lan) đã có những chức danh tương tự từ nhiều năm trước. Marik Milan, "thị trưởng đêm" của Amsterdam cho biết, một ngành công nghiệp về đêm sôi động không chỉ mang lại tính cộng đồng, văn hóa, mà còn tạo ra tác động không nhỏ đến kinh tế thành phố. 

"Trên phương diện kinh tế, khi một công ty có nhu cầu tìm một trụ sở mới, họ không chỉ nhìn vào các vấn đề như nhà ở, trường học, các công trình công cộng mà còn là những hoạt động khác trong khu vực. Mọi người không chuyển đến London vì thời tiết. Nếu bạn muốn thành phố trở nên hấp dẫn hơn, hãy nhìn về cách hưởng thụ và những lĩnh vực giải trí", Thị trường đêm của Amsterdam nhận định.

Một báo cáo gần đây của London First và E&Y ước tính, khu vực kinh tế ban đêm của London có thể đóng góp gần 30 tỷ bảng mỗi năm vào đầu 2030, cao hơn 15% so với hiện nay. 

Nhật Bản và Trung Quốc tìm lời giải cho sự "phàn nàn của khách du lịch"

Nếu châu Âu đã có những chính sách hỗ trợ ngành công nghiệp về đêm từ nhiều năm trước thì tại châu Á, Trung Quốc và Nhật bản là hai quốc gia đã nỗ lực cải thiện ngành công nghiệp này.

"Cuộc sống về đêm của Nhật Bản thật nhàm chán".

"Không có nhiều việc để làm sau khi trời tối".

Những bình luận của một số du khách nước ngoài khiến giới chức trong ngành du lịch Nhật Bản phải lo lắng, theo NHK.

 vnexpress.net