Để rồi, vào những ngày này. Về phía người Việt mình, dù đại gia thành đạt đang ở phương trời xa hay dân chợ búa vẫn tiếp tục tồn tại trên quê hương thứ hai này đều có những cảm xúc sâu rộng và tấm lòng rộng mở hướng về Барабошова - Nơi ta bắt đầu và đi lên từ ấy!
Với tôi, duyên số trọn vẹn tháng ngày với Trung tâm thương mại Барабашова từ khi khai sinh lập địa đến nay, tích lũy bao kỷ niệm riêng chung qua những bước thăng trầm vui buồn, được mất đâu ngờ của bản thân nơi chợ búa, khiến nhiều đêm thổn thức suy tư cả trong giấc chiêm bao, tưởng chừng chẳng thể mờ phai.
Nhớ, tháng 6 năm 1996, Công ty TNHH Дружба (Hữu Nghị) - Giám đốc là bác Đinh Văn Nhời, phó là tôi - Quốc tịch Ucraina, gốc Việt, thuộc Hội đồng hương Việt Nam tỉnh Kharkov mở khu chợ Việt Nam đầu tiên tại Trung tâm thương mại Барабашова với cái tên thân thương “Вьетнамское Землячество” sau khi ký hợp đồng dài hạn 10 năm (1996-2006) với công ty chủ quản.
Khu chợ Việt Nam lúc đó tuy nhỏ hẹp chừng hơn 400 mét bàn và mấy chục công loại 3 và 5 tấn, không đủ cung cấp nhu cầu kinh doanh cho hơn 700 hội viên của Hội (họ vốn là công nhân của 9 nhà máy: búa liềm, xây dựng thủy lợi, động cơ máy kéo, sợi chỉ đỏ, ánh sáng người thợ mỏ, giầy da ở lại Kharkov sau ngày chế độ Liên Xô cũ tan rã. Nhưng tới giờ, vẫn giữ nguyên ấn tượng sâu sắc lẫn niềm tự hào vô hạn trong tâm khảm người Việt lẫn dân địa phương mỗi khi nhắc đến kỷ niệm xưa. Dần dà mấy năm sau, do khách quan, kinh tế chợ ngày càng phát triển, cộng thêm nguyện vọng kinh doanh của dân bản xứ lẫn hội viên Hội Người Việt Nam tỉnh Kharkov tăng nhanh. Theo thống kê, đầu năm 2000, đã hơn 3000 hội viên là dân chợ búa, Trung tâm thương mại Барабашова được mở rộng, quy mô theo thời thế, tăng gấp nhiều lần. Ngoài ý tưởng của công ty chủ quản, còn là sự tham gia tích cực của nhiều doanh nhân thành đạt giàu kinh nghiệm thương mại, trong đó cần nhắc đến nhiệt tình và công sức đóng góp của hai đại gia Phạm Nhật Vượng và Lê Viết Lam cùng hàng nghìn gia đình Việt Nam là dân chợ búa kiên trì bám chợ vừa để nuôi thân vừa để góp phần cho Барабашова tồn tại.
Những tháng năm dài đằng đẵng cần cù, chịu khó buôn bán tại Trung tâm thương mại Барабашова - Nguồn thu nhập chính của hầu hết người Việt đang sinh sống, làm việc ở Kharkov, có lẽ ai cũng hiểu những gì có trong tay ngày hôm nay ngoài cơ sở vật chất, nhà lầu xe hơi, tiền bạc tầm thường còn là tình yêu thủy chung, tình bạn chân thành đến hạnh phúc gia đình ấm áp trong từng căn hộ. Rộng hơn là những khu chung cư đông người Việt trú ngụ ở phố Широнинцев, Дом 1, Гагарина, Студентка, đặc biệt là khu đô thị Thời Đại rộng rãi, cao ráo, thoáng mát với cái tên gọi gần gũi miền quê “Làng Việt Nam” có mấy trăm căn hộ...cũng như sức mạnh toát lên từ khối đại đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau thật lòng của cộng đồng ta có được như bây giờ... bắt đầu từ đâu! Ngoài chợ Барабошова.
25 năm qua đi, với bấy nhiêu ngày mảnh đất rộng lớn hoang vắng và đầm lầy quanh bến tàu điện ngầm mang tên viện sĩ khoa học nổi tiếng Барабашова, đã đổi thay nhiều người. Trung tâm thương mại Барабашова trở thành điểm buôn bán kinh doanh kỳ thú và lạc quan, thu hút hàng chục nghìn tiểu thương nhỏ to khắp muôn nơi, trong đó có hàng nghìn gia đình Việt Nam mình về đây sinh cơ lập nghiệp, gây dựng cơ đồ, thì dù cho hiện nay khủng hoảng kinh tế mang tính toàn cầu còn đang tiếp diễn, dịch Covid-19 vẫn còn kéo dài, kinh tế chợ tạm thời chậm phát triển, Trung tâm thương mại Барабашова vẫn tồn tại, vẫn là điểm tựa vững bền cho những ai giữ chọn niềm tin và hy vọng vào ngày mai tươi sáng theo quy luật tự nhiên “sau cơn mưa trời lại sáng”. Nhất là đối với người Việt Nam chúng ta càng tỏ tường hơn một khi gắn bó nó ngần ấy năm, bắt đầu và đi lên từ đó.
Kỷ niệm 25 năm Trung tâm thương mại Барабашова thành lập, lạc quan và yêu đời giữ mãi trong tôi...
Nguyễn Trọng Cơ
“Bạn Đồng hành” - Kharkov. Tháng 5-2021.