Bước ra thế giới, giao lưu và hòa nhập với các cộng đồng, các nền văn hóa khác, người Việt Nam ta luôn tự hào về những phẩm chất tốt đẹp của mình, đó là đoàn kết, nhân ái, là thông minh, cần cù… Cũng chính những phẩm chất ấy đã làm nên ấn tượng đẹp đẽ về cộng đồng người Việt trong mắt chính quyền và người dân Ucraina. Cộng đồng người Việt tại Ucraina còn được biết đến là một cộng đồng lớn mạnh, gìn giữ và phát huy đậm nét truyền thống dân tộc đồng thời cũng hòa nhập về văn hóa và tuân thủ luật pháp của nước sở tại trong quá trình sinh sống, làm ăn.
Gần đây, tại Odessa đã xảy ra một số vụ việc đáng tiếc, có thể gây ra cái nhìn thiếu thiện cảm đối với người Việt, từ đó có thể dẫn đến nhiều bất lợi cho cuộc sống, làm ăn của bà con, cho sự phát triển chung của cả cộng đồng ta. Chúng ta lại một lần nữa nhắc nhau câu chuyện về xây dựng lòng tin, giữ gìn hình ảnh.
Câu chuyện thứ nhất
Những ngày vừa qua, cộng đồng xôn xao vụ việc anh Bùi Thanh Tú, cháu ruột ông Bùi Thanh Tân đã “mất tích” mang theo số tiền lớn của bà con và của cả người địa phương. Hiện vụ việc đang được Đại sứ quán phối hợp với các cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Trong tình hình bất ổn an ninh như hiện nay, rất có khả năng anh Tú đã bị giết hại. Nhưng cũng không loại trừ khả năng, Bùi Thanh Tú đã lừa đảo, chiếm đoạt số tiền lớn trên.
Nếu thực sự Bùi Thanh Tú là tên lừa đảo thì sự việc trên sẽ gây tổn hại cho hình ảnh của những người Việt Nam đang sinh sống và làm ăn tại Odessa. Việc điều tra và xử lý hành vi phạm pháp thì đã có các cơ quan chức năng thực thi trên cơ sở pháp luật. Nhưng việc xây dựng lòng tin và giữ gìn hình ảnh thì là câu chuyện của những người Việt Nam chúng ta. Đây là câu chuyện không phải mới, đã có nhiều vụ việc tương tự xảy ra trước đây. Chính vì thế, Hội người Việt Nam tỉnh Odessa đã thống nhất quy định trong Hương ước của Hội về trách nhiệm của “người bảo lãnh” khi đưa con cháu, người thân sang đây sinh sống, làm ăn.
Thực tế, sẽ rất đơn giản nếu mọi việc đều được giải quyết theo luật pháp, nhưng đều là người Việt Nam, đều là những người con xa quê, bà con ta sống và làm ăn với nhau ngoài tuân thủ luật pháp còn vì “chữ tín”, vì lòng tin với nhau nữa. Với những người Trung Quốc hay người dân địa phương thì cũng đều cần đến “chữ tín” như thế.
Bởi vậy, giờ đây khi đã xảy ra sự việc đáng tiếc như trên, bà con cộng đồng rất muốn thấy tinh thần trách nhiệm, sự hợp tác, thiện chí của gia đình ông Bùi Thanh Tân – người bảo lãnh cho Bùi Thanh Tú. Kết quả điều tra chưa được làm rõ, có lẽ chẳng ai mong muốn sự thật là Bùi Thanh Tú đã lừa đảo mọi người. Nhưng nếu đó là sự thật, các nạn nhân đều mong gia đình ông Tân nghĩ đến “tình làng nghĩa xóm”, nghĩ đến trách nhiệm của mình để cùng mọi người khắc phục thiệt hại.
Trong cuộc họp diễn ra ngày 10/08/2014 với lãnh đạo và bà con cộng đồng, gia đình ông Bùi Thanh Tân cũng đã cam kết sẽ có trách nhiệm, cùng với BCH Hội và các cơ quan chức năng điều tra tung tích anh Tú và giải quyết phần nào thiệt hại cho mọi người.
Những vụ việc đáng tiếc như trên chúng ta đều không mong muốn, nhưng đã xảy ra rồi, cộng đồng người Việt chúng ta hãy cùng nhau giải quyết, nếu cần thì sẵn sàng chịu trách nhiệm và khắc phục thiệt hại. Có như thế chúng ta mới giữ được lòng tin với nhau, giữ “tình làng nghĩa xóm”, giữ được cái nhìn thiện cảm trong mắt chính quyền và người dân sở tại. Cuộc sống của cộng đồng người Việt trên mảnh đất này có như thế mới tiếp tục phát triển vững mạnh được.
Câu chuyện thứ hai
Do những bất ổn chính trị và xung đột vũ trang diễn ra gần đây cũng như nhằm lập lại trật tự và ổn định tình hình tại Odessa, chính quyền đang triển khai chiến dịch kiểm tra người nước ngoài. Để bảo vệ bà con trước các cuộc kiểm tra theo đúng qui định pháp luật, BCH Hội đã cử luật sư và phiên dịch Hội đến nơi bà con đang bị kiểm tra, lục soát. Nhờ thế, lực lượng kiểm tra cũng đối xử với bà con ta “lịch sự” hơn. Điều đáng tiếc là trong lúc phiên dịch của Hội đang làm việc với cơ quan chức năng để giải quyết cho bà con thì không ít bà con ta đã bỏ trốn khỏi khu vực kiểm tra. Đây là hành vi rất gây phản cảm đối với chính quyền sở tại, gây ra hình ảnh rất xấu rằng người Việt Nam là những người không tuân thủ luật pháp. Điều đó sẽ càng khiến cho chính quyền sở tại áp dụng các biện pháp “mạnh tay” hơn đối với người Việt Nam.
Qua các câu chuyện kể trên, chúng ta hãy một lần nữa nhắc nhau về những “nguyên tắc”, về những điều nên làm để có thể cùng nhau phát triển. Cộng đồng người Việt chúng ta hãy cùng đoàn kết, giúp nhau làm ăn, hãy luôn giữ “chữ tín” và tuân thủ luật pháp, tôn trọng văn hóa nước sở tại…