Quá nửa đời phiêu dạt từ hơn 40 năm về trước, khi đặt chân lên mảnh đất Kharkov, tôi là “Tôi” trong khuôn khổ như bây giờ là bởi vì mình gắn bó với cộng đồng trong yêu thương, đùm bọc, đoàn kết giúp đỡ nhau bằng chiếc cầu nối “nghĩa tình” – người với người là bạn. Mà đâu phải riêng tôi, những ai muốn tồn tại và ổn định cuộc sống lâu dài cũng như củng cố ý chí vươn lên tầm cao mới nơi bền lâu và lắng sâu ở bến đỗ này thì nhất thiết phải lấy chữ “Tâm” làm đầu cho phương châm sống.
Thêm nữa, đối với tôi mười mấy năm trời liên tục làm báo cộng đồng từ “Quê hương” của Hội đồng hương Việt Nam tỉnh Kharcov (1997) đến “Tuần tin quê hương” – Tiếng nói của cộng đồng Việt Nam tại Ucraina – của Hội người Việt Nam tỉnh Kharcov (1998 – 2014) rồi “Bạn đồng hành – Kharcov” (2015 – 2016) “tự biên” bởi tấm lòng yêu báo, diễm phúc có trong tay tập sách “105 lời nói của Bác Hồ” – nhà xuất bản Văn hóa Thông tin – 1995 – nhân kỷ niệm 105 năm ngày sinh của Bác (19-5-1890 – 19-5-1995) như cuốn sách “cẩm nang” mang tính thời đại giúp tôi làm báo cộng đồng thêm ý nghĩa.
Cho đến bây giờ , khi đã thăm dò anh em bạn bè lẫn đồng niên, đồng nghiệp thời Liên Xô (cũ), tôi dám tự tin là người duy nhất có cuốn sách quý báu đó do một độc giả quen thuộc “chọn mặt gửi vàng” tặng vào ngày tôi làm nhiệm vụ phát hành báo tại chợ (1997) với “nguyện vọng thiết tha qua trang báo cộng đồng để truyền tải tới bạn đọc những lời chỉ bảo ân tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh về lẽ sống làm người.
Cảm động trước tấm lòng cao quý ấy, tôi đã dành nhiều thời gian nghiên cứu, nghiền ngẫm từng trang sách với tấm lòng say mê và hứng thú, quyết tâm truyền đạt trên trang báo: Những lời chỉ bảo vàng ngọc của Chủ tịch Hồ Chí Minh chẳng những là luận chiến sôi nổi chống lại kẻ thù của dân tộc, là những áng văn thơ tuyệt vời chan chứa tình cảm yêu nước, thương dân, là sự kết hợp giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh quốc tế trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mà còn là cách giao tiếp đối nhân xử thế của cuộc sống hàng ngày. Mỗi lời nói, mỗi việc làm của Người đều xuất phát từ ý chí cao cả của cuộc đời là phấn đấu cho sự nghiệp đấu tranh vì hạnh phúc của nhân dân. Những lời chỉ bảo của Người là kim chỉ nam cho mọi hành động và việc làm của mỗi chúng ta.
Đọc hết trang cuối trọn vẹn 105 lời nói của Bác Hồ kính yêu, vẫn giữ thói quen từ thủa còn cắp sách tới trường, tôi mở quyển sổ “nhật ký” ghi “lời hay ý đẹp” chép lại nguyên bản lời Bác dạy mà bản thân tâm huyết, nguyện lấy đó làm phương châm xử hành chung “đối nhân xử thế” hàng ngày cho cuộc sống riêng mình có nhiều ý nghĩa. Xin được chuyển tải lại đôi lời trên trang báo này. Những mong giúp ích, có lợi cho tất cả những ai cần tiến bộ, hội nhập cũng mọi người:
- “… Vào Đảng để phục vụ cho nhân dân, phục vụ giai cấp, phục vụ cách mạng… Mỗi người đảng viên, mỗi người cán bộ từ trên xuống dưới đều phải hiểu rằng: mình vào Đảng để làm đầy tớ cho nhân dân… Làm đầy tớ cho nhân dân chứ không phải làm “quan” cho nhân dân”
- “Không có núi, không có sông thì dựa vào người làm sông núi.”
- “Thiết diện vô tư” – nghĩa là phải hết sức công minh.
- “Việc gì có lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì có hại cho dân ta phải hết sức tránh.”
- “Người đời không phải là thần thánh, không ai tránh khỏi khuyết điểm”
- “Sông có thể cạn, núi có thể mòn nhưng lòng đoàn kết của chúng ta không bao giờ giảm bớt”
- “Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”
- “Phê bình là cốt để giúp nhau tiến bộ, cho nên phê bình phải có thái độ thành khẩn, tính chất xây dựng. Không nên phê bình ẩu, phê bình xuông.”
- “Theo con đường ác thì dễ dàng, nhưng lăn xuống hố. Theo con đường thiện thì khó nhọc, nhưng vẻ vang”…
Nhân kỷ niệm 127 năm ngày sinh của Bác (1890-2017) viết đôi dòng tâm sự này, xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Người. Bởi “dân tộc Việt Nam mãi mãi tự hào về Hồ Chí Minh, nền văn minh nhân loại của thế kỷ 20 này, tự hào vì có một vĩ nhân được cả thế giới phong tặng anh hùng giải phóng dân tộc và danh nhân văn hóa kiệt xuất. Hồ Chí Minh mãi mãi là tấm gương về nhân cách một con người thời đại cho mọi thế hệ sau”. Như lời nhận định mang tính tổng thể và khách quan của nhà sử học Mỹ, bà J.Xtinson qua bài “Hồ Chí Minh – nhân cách của thời đại cho mọi thế hệ”.
Vào phần kết, thấm thía một câu nói, một tấm lòng, một tình thương của Bác Hồ: “Tôi phải sống vì dân tộc, cả đất nước Việt Nam này là gia đình tôi”. Để rồi, không phải riêng tôi, ai cũng cảm nhận ngay: Người là hiện thân của sự đoàn kết dân tộc… là Cha, là Bác là Anh/ Quả tim lớn bọc trăm dòng máu nhỏ”
Liên hệ với bản thân, hơn hai mươi năm trời qua, tham gia công tác cộng đồng luôn cảm thấy tâm hồn mình rộng mở, phơi phới dậy mùa xuân có nghĩa là trong tư duy và hành động luôn giữ trọn cái tình “Cộng đồng Việt Nam là gia đình tôi”
Hôm vừa rồi bước vào tháng 5 lịch sử, qua điện thoại với Chủ tịch Hội người Việt Nam tỉnh Odessa Nguyễn Như Mạnh, tôi tâm sự “giờ đây, nơi đất khách quê người – mình đang trú ngụ còn nhiều khó khăn, còn lắm trở ngại. Khắc phục nó tuy không dễ dàng nhưng một khi biết kề vai sát cánh bên nhau, biết đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ như anh em một nhà thì chắc chắn sẽ vượt qua. Nhất là, trong cuộc sống thường ngày đừng nghĩ mình quá quan trọng. Cần độ lượng và bao dung, phải không anh?”
Giọng hưng phấn, Chủ tịch Mạnh thổ lộ:
- “Tự kỉ ám thị” tôi luôn dặn mình như vậy để nhớ lời Bác Hồ dạy:
Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công.”
Nghe xong, cảm thấy “tâm đầu ý hợp”, chung một ý tưởng “xây dựng một cộng đồng trong sạch và vững mạnh” trên nền tảng đoàn kết là sức mạnh như ở Kharcov mình, trước khi dừng cuộc hội thoại, tôi chúc anh luôn thành đạt trên cương vị lãnh đạo chủ chốt của cộng đồng Việt Nam trên “bến cảng” rồi chia sẻ thêm:
- Anh biết không, những lúc vương vấn, gặp nhiều trở ngại, tôi thường nhớ lời Bác Hồ dạy:
"Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm lên."
Là mọi việc sẽ đâu vào đấy, cả thôi.
Nguyễn Trọng Cơ
“Bạn đồng hành” – Kharcov.