Món ăn đầu tiên mà loài người học cách chế biến đó là gì? Tất nhiên đó là món thịt nướng! Từ thời cổ đại khi con người tìm ra lửa để chế biến thức ăn, sưởi ấm và chống lại động vật hoang dã. Có lẽ một phần do bản năng con người từ thời đó nên khó ai có thể cưỡng lại sự hấp dẫn của mùi thơm ngầy ngậy thịt lẫn với mùi cay nồng của khói.
Có nhiều thông tin khác nhau về quê hương của món ăn này, nhưng đa số cho rằng đó là các nước phương Đông: Irac, Iran, Livan và các dân tộc vùng Kavkaz. Có lẽ do cách ướp thịt cổ truyền với nhiều gia vị đặc biệt của các vùng này.
Mỗi dân tộc có một cách ướp, chế biến và nướng khác nhau và món này cũng có tên gọi khác nhau. Tiếng Nga đó là “Шашлык”, từ này có nguồn gốc tiếng Tatar vùng Crym, đó là từ ghép “ thịt” và “kiếm sắt”, tức là thịt được xiên và nướng bằng các thanh sắt nhọn.
Người Việt ở Odessa đã học được cách ướp và nướng thịt không kém phần hấp dẫn, thậm chí một số còn cho thêm các gia vị dân gian để có một hương vị đặc biệt!
Thịt nướng chính hiệu đó phải là từ thịt cừu nhưng trên thực tế dân chúng đem ra nướng tất cả các loại thịt, phổ biến nhất là thịt lợn vùng vai, sườn, cánh gà, thịt bê...Người ta có thể nướng cả rau như khoai tây, nấm, hành...
Tại Odessa có vô vàn những nơi tuyệt vời để đi dã ngoại và nướng thịt, đó là các rừng thông ven các hồ lớn hoặc cánh rừng cạnh “411 батарея”. Nhưng nơi được yêu thích nhất là các bãi cỏ ven biển cạnh thành phố, vừa xinh đẹp, vừa tiện lợi.
Những nơi được ưa chuộng là các bãi Lanzeron, Mỏm đá vàng, bãi Cáp Treo, Delfin, Arkadia rồi xuống các bãi vùng Fountain, Bờ biển vàng…
Ngày xưa có thể nướng thịt thoải mái mọi nơi, bây giờ chính quyền khắt khe hơn, cấm đốt lửa trên thảm cỏ và cấm uống rượu bia nơi công cộng cho nên người ta mang lò nướng bằng sắt đi và dùng giấy bọc các chai bia rượu lại. Nhưng vào dịp lễ đầu tháng 5 năm nay có lẽ để lấy lòng dân chính quyền cũng thả lỏng ít kiểm soát, thậm chí còn kêu gọi khuyến khích dân chúng ra biển nghỉ ngơi, dọc biển người ta còn xây dựng những lò nướng công cộng miễn phí và cung cấp củi nữa.
Đi nướng thịt không phải chỉ để ăn thịt nướng mà còn là dịp tự tay xiên thịt, nhóm lửa, gặp gỡ hàn huyên cùng bạn bè, chơi các trò vui trên bãi cỏ, xuống dạo biển hay chỉ đơn giản nằm thoải mái trên bãi cỏ xanh ngắm trời đất!
Ngày xưa thời sinh viên cứ vác rìu ra bờ biển là có củi và xếp đá làm lò nướng, ngày nay người ta mua than củi, cồn sẵn trong siêu thị và dung lò nướng sắt, tiện nhưng hơi mất cái thú đi nướng thịt do vậy theo thói quen mình tha về một ít củi nhưng mọi người lại không dùng đến!
Năm nay hội nhà mình ra bãi Cáp Treo, mình có nhiệm vụ ra trước và kiếm được một nơi dưới tán cây trên bãi cỏ ngay cạnh biển và các gia đình bạn bè có dịp ngồi vui vẻ với nhau trong một khung cảnh thanh bình và đẹp đẽ.
Chúc tất cả có những ngày nghỉ đầu tháng 5 vui vẻ và lạc quan!
Odessa. 1/5/2014.
Lê Thái Kỳ.