5 nguyên tắc cơ bản khi tiếp xúc với cảnh sát giao thông hiện nay và với các đại diện của công an tuần tra sắp tới

Hiện nay chính quyền Ukraine hứa, chẳng bao lâu nữa sẽ thay toàn bộ cảnh sát giao thông trên toàn đất nước bằng lực lượng công an tuần tra mới. Vì thế người lái xe phải trang bị cho mình kiến thức tối thiểu về luật pháp, trước khi ngồi vào xe chuẩn bị lên đường, không quan trọng là trên đường đi có thể phải va chạm với cảnh sát  giao thông cũ, hoặc  công an tuần tra mới ( tại  Odessa bộ trưởng Bộ nội vụ Avakov hứa  công an tuần tra mới sẽ xuất hiện vào cuối tháng 8 này).

Nguyên nhân dừng xe trên đường:
Trước đây có 11 nguyên nhân để cảnh sát dừng xe. Một trong những nguyên nhân là cụm từ “ tiến hành các biện pháp (  theo chiến dịch, kế hoạch…) để kiểm tra giấy tờ chủ sử dụng và bằng lái. Chính cụm từ này  nới tay cho các nhân viên cảnh sát, cho phép họ hầu như có thể dừng bất cứ xe nào.
Sau khi luật về “ Cảnh sát quốc gia” do tổng thống Porosenko vừa ký có hiệu lực, còn lại 10 nguyên nhân để dừng xe:
1-    Lái xe vi phạm luật lệ giao thông.
2-    Xe không có biển số, treo không đúng chỗ, hoặc bị che khuất, khó nhìn trong khoảng cách 20 m.
3-    Có dấu hiệu rõ không bảo đảm tình trạng kỹ thuật.
4-    Có thông tin lái xe, hoặc hành khách  gây tai nạn, có vi phạm hình sự hoặc hành chính, hoặc có thông tin phương tiện giao thông hoặc  hàng trên xe có thể là  nguyên nhân  gây tai nạn.
5-    Phương tiện giao thông đang bị truy tìm.
6-    Cần phải hỏi lái xe, hoặc hành khách về hoàn cảnh tai nạn xảy ra, các vi phạm hành chính hoặc hình sự mà người lái xe hoặc hành khách trên xe có thể là nhân chứng.
7-    Cần phải sử dụng lái xe, phương tiện giao thông để giúp đỡ những người tham gia giao thông, công an, hoặc trong việc làm thủ tục biên bản liên quan tới tai nạn giao thông.
8-    Cơ quan có thẩm quyền ra quyết định cấm hoặc hạn chế giao thông.
9-     Cách cố định hàng hóa, hoặc vật dụng trên phương tiện giao thông gây nguy hiểm cho những người khác  tham gia hoạt động giao thông.
10-     Có sự vi phạm quy định sử dụng đèn hiệu hoặc còi hiệu cho phương tiện giao thông.
Như vậy, nếu không vi phạm các điều kể trên thì nguyên nhân để công an dừng xe là không có. Nhưng khó loại trừ khả năng lái xe không bị dừng xe, mặc dù không vi phạm các điểm nêu trên.
Quy định dừng xe và cung cách của các nhân viên thực thi pháp luật được miêu tả rất rõ: Dừng xe trong 2 trường hợp: Khi xe tuần tra của công an có bật đèn hiệu  “ bám theo” xe của bạn và sử dụng loa. Gậy của cảnh sát giao thông dần dần sẽ không được sử dụng nữa – trong danh mục trang bị của công an tuần tra mới, gậy cảnh sát giao thông không có. Vì thế công an tuần tra mới sẽ dùng loa hoặc lấy tay làm hiệu. Chính điều này đã gây sự chỉ chích vì lái xe không  biết các dấu hiệu đặc biệt bằng tay như thế nào vì  không được mô tả cụ thể  trong quy định mới.
Hiện nay tại nhiều thành phố Ukraine xuất  hiện nhiều xe cảnh sát mới khi chạy trên phố bật đèn xanh  nháy trên nóc xe. Nhiều  lái xe theo thói quen cũ thường nhường  đường hoặc dừng hẳn cho xe cảnh sát. Không cần thiết. Chỉ cần nhường đường khi cùng với đèn xanh có kèm dùng loa phóng thanh, hoặc ngoài  đèn xanh còn phối hợp thêm đèn màu khác nữa ( nhưng hiện nay, do lỗi kỹ thuật, các loại xe mới chưa có các loại đèn màu này)
 

Nhưng nếu bị dừng, cần xử trí như thế nào:
Người lái xe cần dừng xe theo yêu cầu của nhân viên công an cùng với sự chấp hành luật giao thông, sau khi dừng xe, bật đèn báo hiệu xe có vấn đề “ bấm nút đèn avari”. Nếu dừng xe không đúng luật cũng có thể là cớ để công an phạt.
 Lái xe không cần ra khỏi xe ( hãy bỏ thói quen cũ - lái xe tiếp xúc với công an bên ngoài xe). Theo luật mới, áp dụng kinh nghiệm của các nước khác, nếu lái xe ra  khỏi xe và tiến lại phía người cảnh sát thì bị coi là gây ra mối đe dọa. Khi xe đã dừng như nêu trên, chỉ cần mở kính xuống để tiếp xúc với cảnh sát.
Về phía mình, nhân viên công an phải chào, thông báo rõ ràng về tên tuổi, chức vụ, cấp bậc, sau đó thông báo nguyên nhân dừng xe. Theo yêu cầu của lái xe, nhân viên công an phải cho xem thẻ công vụ.
Lái xe phải trình giấy tờ xe và bằng lái. Giấy bảo hiểm hay bị cảnh sát hỏi, nhưng lái xe chỉ phải trình trong trường hợp xe gây tai nạn.
Trong luật không nêu cần phải đưa giấy tờ  vào tận tay cảnh sát – có thể chỉ cho xem qua kính, khi cần thiết  họ có thể ghi lại dữ liệu. Cũng như việc lái xe không thể đòi được cầm tận tay thẻ của nhân viên công an đang làm nhiệm vụ.
Điều 40 luật mới về “ Công an quốc gia” cho phép công an sử dụng ảnh, video do các công cụ được gắn trên xe cảnh sát hoặc trên quân phục, chỗ dễ nhìn thấy của họ.. Khi cần thiết, cảnh sát có thể sử dụng  thông tin từ các phương tiện ghi nhận khác không phải của công an. Điều này thực tế cho phép việc hợp lý hóa lái xe sử dụng phương tiện ghi chép của mình.
 

Không thở vào mặt công an  theo yêu cầu để kiểm tra độ cồn:
Theo thói quen cũ, cảnh sát giao thông thường đòi lái xe “ thở vào mặt” cảnh sát để kiểm tra  xem lái xe có uống rượu hay không. Nếu bị yêu cầu như vậy là sai luật hoàn toàn. Để kiểm tra độ cồn, thủ tục hoàn toàn khác: Nếu công an nghi ngờ lái xe uống rượu thì cần thông báo cho lái xe điều này và đề nghị lái xe  tự nguyện  kiểm tra tes. Khi  thực hiện thủ tục kiểm tra độ cồn cần nhớ 2 thời điểm mà các nhân viên cảnh sát thường cố tình “ quên”: Đó là biên bản và người làm chứng gồm 2 người. Nhân viên cảnh sát phải  lấy công cụ thử ra, kể cho mọi người sẽ tiến hành thử như thế nào, bắt buộc phải cho xem chứng nhận đăng ký nhà nước và kiểm tra lại công cụ, sau đó mới đề nghị lái xe thổi vào ống thử. Kết quả được ghi vào biên bản. Nếu kết quả dưới 0,2 promin thì nhân viên cảnh sát  bắt buộc ghi vào biên bản rằng không phát hiện ra có nồng độ cồn, hoặc nồng độ ở trong giới hạn cho phép. Sau đó đưa bản copi cho lái xe và giải phóng cho lái xe.
Nếu kết quả thử cho thấy độ cồn  vượt quá 0,2 promin thì viên cảnh sát hỏi lái xe rằng anh ta có đồng ý với kết quả thử hay không – nếu đồng ý – biên bản sẽ được gửi ra tòa. 
Nếu lái xe không đồng ý với kết quả thử tes,  nhân viên cảnh sát không được ghi kết quả thử vào biên bản mà phải gửi lái xe tới cơ quan y tế, viết vào tờ mẫu, trong đó có ghi kết quả tes. Lái xe lúc này được đưa tới  cơ quan y tế để kiểm nghiệm chỉ bằng xe của cảnh sát. Nếu  chuyên viên y tế sau kiểm tra xác nhận lái xe  tỉnh táo thì phải giải phóng anh ta, không phụ thuộc vào kết quả khi thử ban đầu qua ống thử.
Nếu lái xe say, thì xe của anh ta bị phong tỏa bằng phương tiện đặc biệt. Những đe dọa lái xe  rằng xe sẽ bị đưa ra bãi phạt là không có cơ sở luật. Biện pháp này chỉ được áp dụng khi  xe nằm ở vị trí ngăn cản các phương tiện giao thông khác, ví dụ xe  chắn đường đi lại. Và trong mọi trường hợp, chủ xe có thể nhờ người thân, quen có bằng lái đến đưa xe về nhà.

Cần  xử trí như thế nào nếu cảnh sát đòi mở bagas?
Rất nhiều lái xe quan tâm tới câu hỏi: Cảnh sát có quyền kiểm tra xe và đồ vật trong xe hay không, nhất là hiện nay đang có chiến dịch chống khủng bố.
Hãy xem các thuật ngữ “ xem”, “ Kiểm tra”, rất tiếc rằng, tất cả không giống nhau, nhất là trong tiếng Ukraine , hai từ này được xem như có nghĩa là “  liếc nhìn”. Chính từ này được sử dụng trong luật Ukraine về “ cảnh sát quốc gia”, điều 11, khoản 6 và khoản 21.
Khoản 5 của điều 11 luật về “ cảnh sát quốc gia” quy định những người thuộc các diện sau phải chịu sự kiểm tra xe:
1-    Những người bị tình nghi  thực hiện các hành động tội phạm.
2-    Những người thuộc diện bị bắt và giam giữ.
3-    Những người bị vi phạm hành chính.
Có gì khác nhau giữa“ xem” và  “ kiểm tra” xe? Khi “ xem” thì cảnh sát tối đa chỉ được nhìn vào salon xe. Còn khi cảnh sát yêu cầu mở bagas thì đó là kiểm tra xe  - lúc này lái xe có quyền đòi nêu nghuyên nhân và lập biên bản  về tạm giữ hành chính do bị nghi ngờ phạm tội. Nếu lái xe không có các hành động  vi phạm- thì không có cơ sở để cảnh sát kiểm tra xe.
Nếu như có cơ sở để kiểm  xe thì  bắt buộc phải có người làm chứng. Rất tiếc không thể loại trừ bị ném đồ gì đó vào bagas và khi đó lái xe cũng buộc phải đồng ý để cho kiểm tra xe.
Nếu công an tự mở bagas và những vị trí khác của xe thì hành động này không phải là kiểm tra xe nữa, mà là khám xe – trường hợp này chỉ   được  phép  trong các họat động hình sự và không thuộc thẩm  quyền của  cảnh sát tuần tra nữa. Nếu nhân viên công an  tuần tra có âm mưu xâm nhập vào xe thì lái xe ghi lại hình  trên video và gọi ngay cho đường dây nóng 102.
Theo segodnya.ua