Trước hết, tôi rất mong muốn trong xưng hô chúng ta gọi nhau là “anh – em”, mọi người chúng ta cũng là anh em một nhà, cũng là những người quen biết. Đặc biệt chiều hôm qua, tối hôm qua, chúng tôi thấy những tình cảm của các anh chị em, của bà con dành cho đoàn chúng tôi, chúng tôi thấy rất cảm động!
Trước hết, tôi được ủy nhiệm thay mặt Phó chủ tịch quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn, chúng tôi thường gọi là anh Hai Sơn, chuyển lời thăm hỏi ân cần, lời chúc sức khỏe và đoàn kết của Đoàn, của Phó chủ tịch Quốc hội - thay mặt cho Quốc hội đến toàn thể bà con cộng đồng người Việt đang làm ăn, sinh sống ở thành phố Odessa.
Đoàn chúng tôi đến đây có 4 đại biểu Quốc hội, xin giới thiệu sơ bộ: tôi là Bí thư tỉnh ủy tỉnh Quảng Nam, cũng là một thành viên trong cơ cấu của nhóm đại biểu Quốc hội, là thành viên duy nhất được cử đi công tác trái ngành. Bản thân tôi chưa từng đặt chân lên nước Nga, nước Belarus hay các nước thuộc Liên Xô cũ, đó là do điều kiện của ngành. Mặc dù vậy, tôi nghĩ rằng, tuy là được giao nhiệm vụ nhưng đồng thời cũng là tình cảm, cái gì đó mình cũng nghĩ về Liên Xô, nghĩ về quá khứ. Tôi cũng có một người đồng chí đã từng học ở đây, là Phó chủ tịch tỉnh Quảng Nam. Anh Trần Minh Cả, anh đã bảo vệ luận án tiến sỹ kinh tế ở đây, anh mới mất, sau sự kiện Quốc hội họp bàn về vấn đề di sản ở Quảng Nam. Khi còn sống, anh thường trao đổi với tôi rằng muốn tổ chức một đoàn Quảng Nam sang Odessa và hôm nay tôi đã được đặt chân đến đây. Khi đến với cộng đồng, chúng tôi đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Tôi là một bí thư tỉnh ủy, tôi rất xúc động và ngạc nhiên, hệ thống chính trị ở đây chúng ta có đầy đủ, từ Đảng đến Đoàn thanh niên, hội Phụ Nữ. Khi tôi đặt chân đến nhà anh Đỗ Xuân Văn, anh có nói một câu mà tôi nghĩ tôi cũng chỉ phát biểu đến thế này là đủ rồi, đó là “dù tình hình kinh tế chính trị của Ucraina này có biến động thế nào thì anh em cộng đồng người Việt ở đây vẫn luôn đoàn kết nhất trí, không quên quê hương, không quên bản sắc mình là dân nước Việt”. Tôi rất xúc động khi thấy sự đón tiếp, tình cảm của cộng đồng, của các anh em. Chúng tôi cũng đi nhiều nước, thấy hiếm nơi nào có những cộng đồng cư trú, có đất đai, có tài sản…được quản lý bài bản như ở đây. Tôi với tư cách là người lãnh đạo, tôi thấy cuộc sống của cộng đồng mình rất văn minh, tôi cảm thấy rất tự hào. Anh em đùm bọc, tìm ra phương thức để tồn tại, để khẳng định mình ở đất nước sở tại, tôi thấy rất phấn khởi. Tôi thăm hai gia đình trong Làng Sen, tôi thấy rất ấm cúng, vợ chồng tình cảm, con cái học hành. Hôm qua, tôi cũng có gặp bác sĩ Công huân Ucraina Nguyễn Văn Khanh, tôi rất ngưỡng mộ, việc học ngành Y ở các nước tư bản là rất khó. Tôi cũng vào một gia đình, các anh cũng nói có con học năm thứ tư đại học y, cái đó cho thấy người Việt mình bằng trí tuệ luôn phấn đấu vươn lên, tôi thấy rất phấn khởi. Đó là hình ảnh có thể thay đổi suy nghĩ của nhiều người. Tôi cũng đã gặp cộng đồng người Việt ở Đức, ở Mỹ, ở một số nước, anh em cũng rất tình cảm, ở đâu cũng vậy, một tấm lòng hướng về quê hương, nhưng anh em ở Ucraina đoàn kết nhất trí như thế này, có đường hướng, có hệ thống chính trị như thế này, tôi thấy là một tin tốt, cộng đồng gắn kết có tổ chức với sự giúp đỡ của Đại sứ quán. Anh em mình tất nhiên là làm ăn nơi xứ người cũng khó, phải bươn trải, phải thích ứng, có lúc lên lúc xuống. Chúng tôi là đại biểu Quốc hội, chúng tôi sẽ mang tâm tư nguyện vọng của bà con đến với cơ quan chức năng, với lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Rất mừng là vừa qua chúng ta thông qua Hiến pháp, dự thảo một số luật, trong đó có những điều chỉnh trong cơ chế, chính sách, pháp luật cho bà con người Việt Nam ở nước ngoài, tất nhiên không thể giải quyết ngay một lúc được.
Ông Nguyễn Đức Hải phát biểu tại buổi gặp với bà con cộng đồng người Việt Nam tại Odessa
Chúng ta cùng là người Việt Nam, làm cho dân giàu nước mạnh, khẳng định được vị thế của Việt nam, đó là điều đáng mừng. Với trách nhiệm của đại biểu Quốc hội trong nhóm nghị sĩ tới Ucraina, tôi rất mong muốn mình là cầu nối giữa anh em trong Ban chấp hành Hội, bà con cộng đồng với trong nước, trước hết là làm sao có cầu nối giữa anh em bên này với Quảng Nam. Trong đây cũng có những anh em là người Quảng Nam, có anh em sinh ra ở xã Điện Nam, đó là xã anh hùng, một lúc sinh ra mười ba tướng quân đội nhân dân việt nam. Sự đồng nhất, sự thống nhất, tình cảm đối với quê hương, chúng ta không khác nhau về ý thức hệ, nhiều người đã từng học trong các học viện quân sự, các trường đại học, ở lại đây, bằng trí tuệ, bằng ý chí, nhiệt tình chúng ta khẳng định mình tại đây. Chúng tôi rất ấm áp và tự hào khi qua đây được anh em đón tiếp quá chu đáo, anh em chuẩn bị để đón tiếp Phó chủ tịch Quốc hội, nhưng khi Phó chủ tịch Quốc hội vì lí do riêng không đến được đã ủy quyền cho chúng tôi có trách nhiệm. Chúng tôi về sẽ báo cáo Phó chủ tịch quốc hội rằng chúng tôi được đón tiếp hết sức trọng thể, ân tình. Điều đó thôi thúc chúng tôi, cùng với anh em Sứ quán làm sao có thể từ việc này, xây dựng cầu nối giữa cộng đồng với quê hương đất nước ngày càng vững mạnh hơn. Không phải cứ về đầu tư trong nước mới là quan trọng. Cái quan trọng nhất tôi muốn thúc đẩy quan hệ văn hóa, văn hóa là nền tảng. Như Quảng nam chúng tôi có hai di sản, làm sao cho nhiều anh em bên này biết đến Quảng Nam, biết đến văn hóa, từ văn hóa sẽ đi đến những vấn đề khác. Với tư cách là người lãnh đạo địa phương, tôi cũng mong muốn bà con có dịp về Việt Nam thì đến Quảng Nam, đến Hội An. Nói vậy hơi riêng tư vì hôm nay đi với tư cách đoàn đại biểu Quốc hội nhưng tôi cũng có trao đổi với anh Ngô Đức Mạnh về các chính sách với bà con người Việt ở nước ngoài và những vấn đề khác, bà con cứ đặt vấn đề, anh Mạnh sẽ có giải thích. Tôi với tư cách được anh Hai Sơn giao trách nhiệm chuyển lời, cũng lãnh trách nhiệm lắng nghe ý kiến bà con cùng với các đồng chí trong đoàn, hôm nay trong đoàn chúng tôi có đồng chí Phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng an ninh, Phó chủ nhiệm ủy ban đối ngoại, có đồng chí phụ trách hậu cần Quân đội nhân dân Việt Nam, thành phần tương đối đa dạng, chúng tôi có trách nhiệm báo cáo lại cho trưởng đoàn những tình cảm cũng như những nội dung ở đây.
Cuối cùng, thay mặt anh em trong đoàn, tôi xin gửi lời chúc sức khỏe đến toàn thể Ban chấp hành, gửi lời chúc sức khỏe, thành đạt tới bà con ở đây cũng như trong toàn thể cộng đồng. Về “thương hiệu” Làng Sen ở nơi này, tôi có thể nói với những người khác hãy đến đây, hãy đến xem một mô hình rất hay, đó là điều tôi thấy có nhiều suy nghĩ về mảnh đất lần đầu tiên tôi đặt chân đến, về anh chị em lần đầu tiên tôi gặp.
Xin cảm ơn!
Ông Nguyễn Đức Hải, quyền trưởng Đoàn đại biểu Quốc Hội Việt Nam, Uỷ viên BCH Trung ương Đảng – Đại biểu Quốc hội – Bí thư tỉnh ủy tỉnh Quảng Nam – thành viên nhóm nghị sỹ hữu nghị Việt Nam – Ucraina