Mới đây, trong dịp tham dự lễ kỷ niệm tròn 40 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, do Đại sứ quán Việt Nam tại Ucraina tổ chức, Phóng viên Điệp Anh, thường trú Đài TNVN tại LB Nga đã có dịp gặp lại nhiều cựu chiến binh Ucraina từng có những thăm tháng sang Việt Nam giúp đỡ quân đội Việt Nam chiến đấu chống lại các trận tập kích bằng đường không của Mỹ ra miền Bắc Việt Nam những năm tháng căng thẳng của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Sau đây là những cảm nhận của các cựu chiến binh:
Đông đảo các vị cựu chiến binh Kiev - Ucraina đến với lễ kỷ niệm Ngày chiến thắng 30/4 của Nhân dân Việt Nam vui mừng lại có dịp trò chuyện với những người đồng đội cũ
Đại tá về hưu Viacheslav Kovalski từng có mặt ở Việt Nam từ tháng 2 năm 1972 và rời VN vào tháng 11 cùng năm. Khi đó ông còn rất trẻ, mới ngoài 25 tuổi. Nhiệm vụ của ông cùng các đồng đội của mình được giao là công tác tại khu 4 của Việt Nam, trên Quốc lộ 1, đó là vùng Vĩnh Linh. Ông vẫn còn nhớ, nơi đóng quân rất gần sông Gianh. Điều còn in dấu sâu đậm nhất trong ông mà mỗi khi có dịp nhắc lại ông lại rưng rưng cảm động và chảy nước mắt đó là tình cảm, tình đồng chí chiến đấu:
“Nếu có ai hỏi tôi rằng có ấn tượng gì về Việt Nam nhất thì đó là về những người đồng chí gần gũi nhất mà tôi cùng làm nhiệm vụ ở đó. Chúng tôi đã cùng nhau chia sẻ mọi khó khăn. Tôi rất nhớ người đồng chí phiên dịch có tên là Toàn (hay Tuấn) mà chúng tôi đã thường xuyên bên nhau trong công việc và nếu có thể, nhân dịp này tôi xin được gửi lời chào tới đồng chí và hy vọng là đồng chí còn nhớ những chuyến công tác dã chiến cùng nhau! Tôi đã luôn nhận được sự chăm sóc rất chu đáo của các bạn Việt Nam khi ngày ngày mang nước, xà phòng… đến cho tôi dùng trong sinh hoạt và rất vui vẻ với chúng tôi…. Đó là những ký ức không bao giờ tôi có thể quên dù sau này vẫn tiếp tục làm nhiệm vụ của một người lính ở nhiều nơi khác nhau. Tôi cũng phải nói với các bạn rằng, chúng tôi cảm ơn vì các bạn đã luôn nhớ đến chúng tôi. Khiêm tốn mà nói thì chúng tôi chỉ là đi làm nhiệm vụ của mình, nhưng đã được các bạn đánh giá cao và rất trân trọng, điều đó thật là tốt. Chúng tôi đã có những thời gian rất đẹp ở Việt Nam."
CCB Kovalxki luôn rưng rưng cảm động khi nhắc về một thời gian khổ nhưng đầy sẻ chia giữa những người đồng chí chung chiến hào
Cựu chiến binh Vladimir Tishenko vừa tròn 70 tuổi vào năm nay. Đến với lễ kỷ niệm Ngày chiến thắng của nhân dân Việt Nam ông rất xúc động vì lại có dịp được cùng các bạn Việt Nam, các cựu chiến binh Ucraina ôn lại những kỷ niệm xưa. Ông là người đã từng trực tiếp tham gia trận đánh đầu tiên chống lại máy bay ném bom của Mỹ leo thang tấn công ra miền Bắc và đánh vào khu vực dân cư gần Hà Nội vào ngày 24/7/1966. Trong trận đánh đó đơn vị mà ông cùng tham gia đã tiêu diệt 4 máy bay Phantom của Mỹ, là những máy bay trong tốp đầu tiên tấn công ra miền Bắc. Ông ôn lại một kỷ niệm rất đáng nhớ là:
“Lần đó khi đơn vị chúng tôi là lực lượng đã tiêu diệt chiếc máy bay thứ 399, 400 và 401 của Mỹ thì Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tới thăm trận địa, nơi chúng tôi đóng quân và Người có nói rằng, đơn vị nào bắn được chiếc máy thứ 400 thì Người tặng thưởng Huân chương. Và chính chúng tôi là đơn vị đó. Rồi theo lệnh của Người, các bạn Việt Nam đã lấy mảnh vỡ của chính chiếc máy bay thứ 400 làm tặng cho chúng tôi những chiếc huy hiệu mà đến nay tôi vẫn còn giữ. Cũng trong cuộc gặp mặt hôm ấy Chủ tịch Hồ Chí Minh còn nói rằng, các đồng chí hãy cố gắng để làm sao 1 tên lửa có thể tiêu diệt 2 máy bay. Về mặt nguyên tắc thì một tên lửa cũng có thể tiêu diệt hai máy bay, nhưng đây là một yêu cầu không đơn giản. Vậy mà cuối cùng thì chính chúng tôi cũng đã làm được điều đó. Quả thực, những kỷ niệm ấy rất đẹp và tôi sẽ còn nhớ mãi”.
CCB Agafonov vui mừng vì lần đầu tiên đến Việt Nam mới chỉ tháng 12/2014 mặc dù ông từng giúp đỡ nhân dân VN
Còn đối với cựu chiến binh Iuri Agafonov thì lại rất đặc biệt. Mặc dù ông cũng là người từng tham gia giúp đỡ nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng miền Nam khỏi sự xâm lược của Đế quốc Mỹ... nhưng ông lại không hề có mặt trên đất nước Việt Nam. Ông làm việc trên một con tàu chiến với nhiệm vụ là chuyên gia vô tuyến điện. Thời kỳ đó, nhiệm vụ của ông cùng các đồng đội của mình là trinh sát và phát hiện để kịp thời cung cấp các thông tin về các máy bay ném bom chiến lược B52 của Mỹ. Và mãi đến tháng 12 năm ngoái, theo lời mời của Bộ Quốc phòng Việt Nam, ông mới đến Việt Nam lần đầu tiên. Tuy lần đầu tiên đến Việt Nam, nhưng ông biết khá rõ mọi thông tin về Việt Nam với chiến thắng lẫy lừng ngày 30/4/1975 bởi ông đọc khá nhiều sách, báo.
Nhân dịp kỷ niệm trọng đại của nhân dân Việt Nam, ông bày tỏ tình cảm chân thành của mình rằng:
“Trước hết tôi xin cầu chúc cho nhân dân Việt Nam có hòa bình. Chúng tôi rất cảm kích về mối quan hệ tốt đẹp mà các bạn Việt Nam dành cho các cựu chiến binh chúng tôi. Đó là một tình cảm rất nhân ái, rất trân trọng. Điều này đã thể hiện rất rõ trong việc Việt Nam đã mời và tổ chức cho chúng tôi sang thăm Việt Nam, tổ chức các vị lãnh đạo tiếp chúng tôi. Đối với chúng tôi cũng như đối với các bạn Việt Nam, điều đó thật là đáng quý."
Chia sẻ niềm vui trong lễ kỷ niệm tròn 40 năm giải phóng miền Nam - thống nhất đất nước, những người bạn cựu chiến binh năm xưa một lần nữa lại cầu chúc cho đất nước, nhân dân Việt Nam mãi mãi có hòa bình, sẽ ngày một phát triển và vững vàng đi lên như họ đã được chứng kiến khi rất nhiều người trong số họ đã được sang thăm lại Việt Nam trong xây dựng hòa bình./.
(Điệp Anh, VOV Moscow, 20/4/2015)